De geschiedenis van fotografie
De geschiedenis van fotografie is maar een korte periode. In bijna 200 jaar heeft de camera zich ontwikkeld van een gewone doos die wazige foto’s maakte tot de hightech minicomputers die je vandaag de dag vindt in DSLR’s en smartphones.
Het verhaal en de geschiedenis van fotografie is fascinerend en het is mogelijk om er heel gedetailleerd op in te gaan. Laten we echter een korte blik werpen op de hoogtepunten en belangrijkste ontwikkelingen van deze wetenschappelijke kunstvorm.
De eerste camera’s
Het basisconcept van de fotografie bestaat al sinds ongeveer de 5e eeuw voor Christus. Pas toen een Iraakse wetenschapper in de 11e eeuw de camera obscura ontwikkelde, werd de kunst geboren. Hier begon de geschiedenis van fotografie echt.
Zelfs toen nam de camera geen beelden op, maar projecteerde ze op een ander oppervlak. De beelden waren ook ondersteboven, hoewel ze konden worden overgetrokken om nauwkeurige tekeningen te maken van echte objecten zoals gebouwen.
De eerste camera obscura gebruikte een gaatje in een tent om een beeld van buiten de tent in de verduisterde ruimte te projecteren. Pas in de 17e eeuw werd de camera obscura klein genoeg om draagbaar te zijn. Rond deze tijd in de geschiedenis van fotografie werden ook basislenzen geïntroduceerd om het licht scherp te stellen.
De eerste permanente beelden
De fotografie zoals wij die nu kennen, begon eind jaren 1830 in Frankrijk. Joseph Nicéphore Niépce gebruikte een draagbare camera obscura om een met bitumen beklede tinnen plaat bloot te stellen aan licht. Dit is het eerste opgenomen beeld dat niet snel vervaagde.
Het succes van Niépce leidde tot een aantal andere experimenten en de fotografie ontwikkelde zich razendsnel. Daguerreotypieën, emulsieplaten en natte platen werden midden tot eind 1800 bijna gelijktijdig ontwikkeld.
Bij elk type emulsie experimenteerden fotografen met verschillende chemicaliën en technieken. Hieronder volgen drie technieken die van groot belang waren voor de ontwikkeling van de geschiedenis van fotografie.
1. Daguerreotypie
Niépce’s experiment leidde tot een samenwerking met Louis Daguerre. Het resultaat was de creatie van de daguerreotypie, een voorloper van de moderne film. Een koperen plaat werd bedekt met zilver en blootgesteld aan jodiumdamp voordat hij aan het licht werd blootgesteld. Om het beeld op de plaat te creëren, moesten de vroege daguerreotypieën tot 15 minuten in het licht worden gezet. De daguerreotypie was erg populair tot ze eind jaren 1850 werd vervangen door emulsieplaten.
2. Emulsieplaten
Emulsieplaten, of natte platen, waren minder duur dan daguerreotypieën en vereisten slechts een belichtingstijd van twee of drie seconden. Dat maakte ze veel geschikter voor portretfoto’s, het meest gebruikte gebruik van fotografie in die tijd. Veel foto’s uit de Burgeroorlog werden gemaakt op natte platen.
Deze natte platen maakten gebruik van een emulsieproces, het zogenaamde collodiumproces, in plaats van een eenvoudige coating op de beeldplaat. Het was in deze tijd dat balgen aan camera’s werden toegevoegd om te helpen bij het scherpstellen.
3. Droge platen
In de jaren 1870 maakte de fotografie nog een grote sprong voorwaarts. Richard Maddox verbeterde een eerdere uitvinding en maakte droge gelatineplaten die qua snelheid en kwaliteit bijna gelijk waren aan natte platen.
Deze droge platen konden worden opgeslagen in plaats van naar behoefte gemaakt. Dit gaf fotografen veel meer vrijheid bij het maken van foto’s. Het proces maakte ook kleinere camera’s mogelijk die in de hand konden worden gehouden. Toen de belichtingstijden afnamen, werd de eerste camera met een mechanische sluiter ontwikkeld.
Camera’s voor iedereen
Fotografie was alleen weggelegd voor professionals en de allerrijksten, totdat George Eastman in de jaren 1880 het bedrijf Kodak oprichtte. Eastman ontwikkelde een flexibele rolfilm waarbij de vaste platen niet voortdurend hoefden te worden vervangen. Hierdoor kon hij een zelfstandige boxcamera ontwikkelen die 100 filmopnames kon bevatten. De camera had een kleine enkele lens zonder scherpstelling.
De consument nam foto’s en stuurde de camera terug naar de fabriek om de film te laten ontwikkelen en afdrukken te laten maken, net als bij moderne wegwerpcamera’s. Dit was de eerste camera die goedkoop genoeg was voor de gewone man. De film was nog groot in vergelijking met de huidige 35mm film. Pas eind jaren veertig werd 35mm-film goedkoop genoeg voor de meeste consumenten.
De verschrikkingen van de oorlog
Rond 1930 begonnen Henri-Cartier Bresson en andere fotografen kleine 35mm-camera’s te gebruiken om beelden vast te leggen van het leven zoals het zich voordeed in plaats van geënsceneerde portretten. Toen de Tweede Wereldoorlog in 1939 begon, namen veel fotojournalisten deze stijl over.
De geposeerde portretten van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog maakten plaats voor grafische beelden van de oorlog en de nasleep ervan. Beelden zoals Joel Rosenthal’s foto, Raising the Flag on Iwo Jima, brachten de realiteit van de oorlog thuis en hielpen het Amerikaanse volk te mobiliseren als nooit tevoren. Deze stijl van het vastleggen van beslissende momenten heeft de geschiedenis van fotografie veranderd.
Het wonder van instant beelden
Op hetzelfde moment in de geschiedenis van fotografie dat 35mm camera’s populair werden, introduceerde Polaroid het Model 95. Model 95 gebruikte een geheim chemisch proces om de film in de camera in minder dan een minuut te ontwikkelen. Deze nieuwe camera was duur, maar de nieuwigheid van instant beelden trok de aandacht van het publiek. Tegen het midden van de jaren zestig had Polaroid veel modellen op de markt en was de prijs gedaald, zodat nog meer mensen het zich konden veroorloven. Dit heeft de geschiedenis van fotografie erg veranderd.
In 2008 stopte Polaroid met het maken van hun beroemde instantfilm en namen ze hun geheimen mee. Veel groepen zoals The Impossible Project en Lomography hebben geprobeerd instant film nieuw leven in te blazen, met beperkt succes. Vanaf 2018 blijft het moeilijk om de kwaliteit van een Polaroid te evenaren. Blijft daarom de Polaroid camera zo’n succes?
Geavanceerde beeldcontrole
Terwijl de Fransen het permanente beeld introduceerden, brachten de Japanners de fotograaf eenvoudigere beeldcontrole. In de jaren 1950 introduceerde Asahi (het latere Pentax) de Asahiflex en Nikon zijn Nikon F-camera. Dit waren beide spiegelreflexcamera’s en de Nikon F maakte verwisselbare lenzen en andere accessoires mogelijk. De volgende 30 jaar bleven spiegelreflexcamera’s de voorkeur genieten. Er werden veel verbeteringen aangebracht aan zowel de camera’s als de film zelf.
De introductie van slimme camera’s
Eind jaren zeventig en begin jaren tachtig werden compactcamera’s geïntroduceerd die zelf beeldbesturingsbeslissingen konden nemen. Deze “point and shoot” camera’s berekenden de sluitertijd, het diafragma en de scherpstelling, zodat fotografen zich konden concentreren op de compositie.
De automatische camera’s werden immens populair bij gelegenheidsfotografen. Professionals en serieuze amateurs bleven liever hun eigen aanpassingen maken en genoten van de beeldcontrole die met spiegelreflexcamera’s beschikbaar was.
Het digitale tijdperk
In de jaren 1980 en 1990 werkten talrijke fabrikanten aan camera’s die beelden elektronisch opslaan. De eerste waren point-and-shoot camera’s die digitale media gebruikten in plaats van film.
In 1991 produceerde Kodak de eerste digitale camera die geavanceerd genoeg was om met succes door professionals te worden gebruikt. Andere fabrikanten volgden snel en tegenwoordig bieden Canon, Nikon, Pentax en andere fabrikanten geavanceerde digitale SLR-camera’s aan.
Zelfs de meest eenvoudige point-and-shoot camera maakt nu foto’s van hogere kwaliteit dan de tinnen plaat van Niépce, en smartphones kunnen gemakkelijk een foto van hoge kwaliteit afdrukken.
In de geschiedenis van fotografie zijn dus veel verschillende toestellen gecreëerd. Alle camera’s zijn anders waardoor je tegenwoordig veel verschillende soorten fotografie hebt. Wil je hier meer over weten? Klik deze link: Verschillende soorten fotografie